mei 2024: Natuurlijk heel leuk brengt natuur dichtbij

Natuurlijk heel leuk is de organisatie achter het Wijkse Voedselbos, Kidsclub Funny Nature, de natuurlijke speelplekken en de buurtmoestuinen in De Engk en De Heul. ‘Het draait om activiteiten die de gemeente duurzamer, groener en socialer maken’. 

Petra Ekhardt, Barry Blommestein en Nancy Rietveld zijn in 2018 gestart met hun sociale natuurbedrijf. Alledrie waren ze al werkzaam als vrijwilliger in het groen. Nancy: “We wilden er méér mee gaan doen, er echt werk van maken. Het mooie is dat we allemaal een andere achtergrond hebben: Barry komt uit de voedingstechnologie, Petra is sociaal pedagoog en heeft een enorme plantenkennis. Mijn eigen ervaring ligt op het gebied van welzijn, zorg en communicatie. Vanuit die combinatie, en onze liefde voor de natuur, zijn we de eerste activiteiten gaan organiseren. Groen en een goed gevoel gaan daarbij hand in hand.” 

Groen doet goed

Natuurlijk heel leuk werkt samen met de De Wijkse Moestuin, Kinderboerderij De Vliert en Vereniging Natuur en Milieu Wijk bij Duurstede aan ‘Groen doet goed’. Dit is een samenwerkingsverband van negen Utrechtse gemeenten, de provincie Utrecht en IVN Natuureducatie. Groen doet goed in Wijk bij Duurstede heeft als doel om kinderen meer naar buiten te krijgen. De versteende woonwijken uit, de natuur in. Volgens studies is dat goed voor hun welbevinden, creativiteit en samenwerkingsvermogen. Buitenspelen is een goede manier om voldoende te bewegen en het versterkt de motorische ontwikkeling. Probeer maar eens te balanceren op een boomstam! 

Barry: “Als je als kind een positieve ervaring hebt met buitenzijn, dan volgt vaak een veel sterkere bewustwording van het belang van natuur en biodiversiteit.” Petra: “Zo ontstaat een dubbele verbinding: we brengen natuur naar de mensen en mensen naar de natuur.”

Het Wijkse Voedselbos

Dat laatste is goed te zien in het Wijkse Voedselbos, aan de Kromme Rijn langs de Langbroekseweg in Wijk bij Duurstede. Barry vertelt hoe ze op deze locatie terecht kwamen: “We hadden de eerste activiteiten georganiseerd en droomden hoe het groter zou kunnen. Een voedselbos had onze interesse al, vanuit de principes van de permacultuur en vanwege de educatieve functie. Toen kwamen we de eigenaar van dit land tegen: hij wilde er iets moois en natuurlijks van maken. Er was direct een goede klik.”

Petra: “De natuur is er ook voor de dieren. We richten ons zoveel mogelijk op natuurlijk evenwicht. Daarom gebruiken we geen bestrijdingsmiddelen. Elk plaagdier heeft z’n natuurlijke vijand. Dat is een van de redenen dat we zoveel mogelijk inheemse soorten planten, zoals hazelaar, vlier en framboos.”

“Voedselbosbouwers zijn luie boeren”, wordt weleens beweerd. In feite komt het erop neer dat zij de grond niet bewerken, maar de grond voor zich laten werken. Petra: “Soms vinden mensen dat lastig: als je altijd hebt meegekregen dat je gras en paardenbloemen weg moet halen tussen je gewassen, dan vind je dit misschien rommelig staan. Terwijl zeker de paardenbloem zo goed is voor de bijen en de hommels, en voor ons: je kunt ‘m bijna helemaal eten.” Barry: “Met z’n penwortel zorgt ‘ie ook nog eens voor een luchtige bodem.”

Permacultuur heeft als uitgangspunt dat je eerst goed gaat kijken: wat groeit waar het best? Wat is dit voor grondsoort? Waar valt wanneer de zon? Barry: “Het eerste jaar hebben we dus vooral geobserveerd.” Petra: “En wat je natuurlijk moet weten als je een bos wilt inrichten voor agrarisch gebruik: welke eetbare planten zijn geschikt voor déze plek.” Nancy: “Ja, het gaat hier om een nieuwe manier van voedselteelt. Maar even belangrijk was het sociale aspect; dat mensen het een fijne plek zouden vinden.’ Barry: “Zo is dit voedselbos uiteindelijk heel organisch ontstaan, niet vanaf de tekentafel maar vooral door hier te zijn.” 
 
Natuurlijk heel leuk oogst al drie jaar uit het voedselbos voor Restaurant ’t Klooster, nu restaurant Lutum. Nancy: “Het is een circulair systeem: hun groenafval komt hier weer terug. Daar maken we compost van en zo gaat het terug de grond in.” Barry: “Ook dit is weer een vorm van verbinding, een voorbeeld van hoe alles samenhangt.”       

Natuurlijk evenwicht en permacultuur betekenen niet dat er geen werk te doen is in het voedselbos. Sterker nog, zo’n 12 vrijwilligers komen iedere week een handje helpen. In totaal zijn er ongeveer 60 vrijwilligers betrokken bij de projecten van Natuurlijk heel leuk, mensen met verschillende achtergronden en nationaliteiten.    

Magie in de buurtmoestuin

Vrijwilligers spelen ook een belangrijke rol bij de moestuinprojecten. Petra: ‘De gemeente betrok ons bij een project om meer verbinding tussen buurtbewoners te creëren. En dan is voedsel natuurlijk altijd een belangrijke component. Eetbaar groen dus. Samen planten, oogsten, proeven!’  De buurtmoestuin in De Engk is er nu twee jaar en heeft uitbreiding gekregen. Nancy: ‘Het leuke is dat ook buurtbewoners die eerst sceptisch waren, nu enthousiast zijn. Zien werken doet werken. Mensen komen vanzelf helpen, vooral kinderen: zaaien, gieteren, schoonhouden. Vervolgens zie je hoe alles groeit en kun je het ook nog zelf opeten. Onlangs riep een meisje van een jaar of 11: ‘Planten zijn magisch!’ Haar familie heeft ze ook aangestoken. Dan is het zaadje wel geplant.”

Het team van Natuurlijk heel leuk is elke dinsdagmiddag in Buurtmoestuin De Heul en elke vrijdagmiddag in Buurtmoestuin De Engk. 

Kidsclub Funny Nature

‘Wat is je allereerste natuurherinnering?’ vraagt Barry. Hij kan kinderen als geen ander wegwijs maken in de natuur. Elke woensdagmiddag komt Kidsclub Funny Nature bij elkaar. Kinderen (vanaf 6 jaar) gaan vanuit het Wijkse voedselbos of een andere natuurrijke locatie op ontdekkingstocht. Dierensporen herkennen, hutten bouwen, eetbare planten vinden, noem maar op!   

Samen met Petra geeft Barry ook de kinderen uit de taalklas van Het Anker wekelijks natuurles. Petra leert hen woordjes en moestuinieren, Barry leert hen over bomen, vuur maken, dat soort dingen. ‘Het is een heel praktisch soort leren, gebaseerd op ervaring.’ 

Subsidie

Natuurlijk heel leuk wordt mede mogelijk gemaakt door gemeente Wijk bij Duurstede, Provincie Utrecht en een Europese LEADER-subsidie (het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling Europa) voor het Voedselbos.

Kijk voor meer info op de website van Natuurlijk heel leuk.