Gemeenteraad laat bevoegd gezag windenergie bij Provincie

Dinsdag 2 juli jl. heeft de gemeenteraad ingestemd met het voorstel van het college van burgemeester & wethouders om het bevoegd gezag voor de ontwikkeling van een windenergieproject langs het Amsterdam-Rijnkanaal bij de provincie te laten. Hiermee maakt de gemeente windturbines binnen de gemeentegrenzen mogelijk, met als doel om in 2030 energieneutraal te zijn.

Deze samenwerkingsgerichte houding biedt de gemeente niet alleen meer mogelijkheden om mede kaders te stellen voor zaken als overlast en gezondheid, maar ook om financiële voorwaarden te scheppen die ten goede komen aan onze inwoners. Het college presenteerde vier mogelijke scenario’s aan de raad, variërend van waar de gemeente bevoegd gezag over windturbines neemt, tot waar de gemeente bezwaar maakt tegen de provincie en haar plannen rond windenergie.

Ambitie energieneutraal in 2030

De gemeente heeft de ambitie om in 2030 energieneutraal te zijn. Dat betekent dat we vanaf dat moment onze volledige energiebehoefte op een duurzame manier zullen opwekken. Om dit tijdig mogelijk te maken en de leveringszekerheid van stroom te garanderen, zijn naast windturbines ook extra zonnevelden nodig. Voor de lange termijn wordt ook onderzocht of een kleine kerncentrale kan bijdragen aan de energieopwekking. 

Landelijke en provinciale afspraken

In regionaal verband werkt de gemeente samen met andere Utrechtse gemeenten aan een regionale Energiestrategie (RES). In de RES staan afspraken over de verdeling van grootschalige duurzame energieprojecten. In de provincie Utrecht moet namelijk 2,4 TWh aan duurzame elektriciteit worden opgewekt als bijdrage aan de landelijke klimaatdoelstelling van 35 TWh in 2030. Om deze doelen te behalen, bracht de provincie al eerder de meest kansrijke gebieden voor windturbines in kaart. 

Raadpleging energieopwek

De gemeente hield eerder dit jaar een raadpleging onder haar inwoners over duurzame energieopwek. Hierbij werd hen gevraagd wat zij belangrijk vinden en waar zij zich zorgen over maken bij het opwekken van duurzame energie. Kort vóór de raadpleging maakte de provincie bekend dat zij zou gaan zoeken naar kansrijke gebieden voor windturbines in de provincie Utrecht. Dus ook in onze gemeente. Uit de zoektocht van de provincie kwam de locatie langs het Amsterdam-Rijnkanaal als een van de 27 kansrijke gebieden voor het opwekken van windenergie. 

Verweer tegen mogelijke komst windturbines

Een groep omwonenden van het gebied langs het Amsterdam-Rijnkanaal heeft zich verenigd in de Stichting Belangen Wijkersloot. Zij verzetten zich sterk tegen de komst van windturbines, omdat ze vinden dat deze het landschap verstoren. Daarnaast maken zij zich zorgen over de afstandsnormen en mogelijke gezondheidseffecten. Tijdens de voorbespreking van het raadsvoorstel op 20 juni jl. gaven 11 insprekers hun mening over het voorstel. Na deze voorbespreking overhandigde de stichting een pro forma schadeclaim aan wethouder Buijtelaar. De wethouder toonde begrip voor de zorgen van de inwoners en waardeerde hun betrokkenheid, maar volgens hem kwam deze claim op een verkeerd moment en aan het verkeerde adres. “De claim is nu gericht aan de gemeente, maar in ons voorstel ligt het bevoegd gezag niet bij de gemeente maar bij de provincie Utrecht. En de provincie kan pas eventuele aansprakelijkheid aanvaarden na een projectbesluit”, aldus de wethouder.

Geschikte locaties windturbines

Omdat de provincie achterloopt op de RES-doelstellingen, heeft zij gezocht naar geschikte locaties voor windturbines. Door te besluiten het bevoegd gezag bij de provincie te laten, zorgt de raad dat er tijdens het verwachte vergunningstraject geen extra druk op de ambtelijke capaciteit komt.
Daarnaast heeft de provincie meer expertise op dit gebied dan de gemeente en worden de financiële risico’s beperkt. Met elkaar in gesprek blijven zorgt voor een constructieve verstandsverhouding met de provincie. Dit vergroot de kans op wederzijds begrip voor elkaars standpunten.

Daarnaast biedt deze aanpak meer mogelijkheden om kaders mee te geven voor zaken als gezondheid en om financiële voorwaarden te scheppen voor inwoners. Want uiteindelijk is dat waar de gemeente voor staat: het zo goed mogelijk doen voor haar huidige en toekomstige inwoners.

Vervolg en participatie

In de zomer maakt de provincie een tussenbalans op, die begin september wordt vastgesteld en waarin wordt bepaald of ons gebied wordt meegenomen. Als uit de tussenbalans blijkt dat de gemeenten niet genoeg doen om de doelen te behalen, zal de provincie zelf besluiten nemen over windenergie in kansrijke gebieden. Participatie is onderdeel van het project.